Shkencetaret dhe studiuesit nga Universiteti i Brigham, kane sygjeruar se dalja per vrap, te pakten 5 here ne jave, do te ule plakjen tuaj me 9 vite.
Një studim revolucionar ka zbuluar se vrapimi për 30 deri në 40 minuta, pesë herë në javë, mund të ngadalësojë plakjen biologjike deri në nëntë vjet. Shkencëtarët kanë theksuar prej kohësh përfitimet e aktivitetit fizik, por ky zbulim i ri ofron prova të forta se si ushtrimet e qëndrueshmërisë mund të ndikojnë ndjeshëm në plakjen qelizore dhe jetëgjatësinë.
Plakja është një proces natyral i ndikuar nga gjenetika, stili i jetesës dhe faktorët mjedisorë. Megjithatë, plakja biologjike ndryshon nga mosha kronologjike, pasi pasqyron gjendjen aktuale të qelizave, indeve dhe organeve me kalimin e kohës.
Shkencëtarët matin plakjen biologjike përmes telomereve—kapakët mbrojtës në skajet e kromozomeve.
Telomeret shkurtohen natyrshëm ndërsa plakemi, gjë që çon në përkeqësim qelizor dhe rrit rrezikun e sëmundjeve si sëmundjet e zemrës, diabeti dhe demenca. Por studimi tregon se vrapimi i rregullt mund të ngadalësojë këtë proces, duke bërë që qelizat e individëve të jenë deri në 9 vjet më të reja sesa mosha e tyre reale.
Studiuesit theksojnë disa mekanizma biologjikë që shpjegojnë se si vrapimi ndihmon në ngadalësimin e plakjes:
Ruajtja e Telomereve – Vrapimi aktivizon telomerazën, një enzimë që ndihmon në mbajtjen e telomereve të gjatë dhe parandalon vdekjen e parakohshme të qelizave.
Përmirësimi i Shëndetit Kardiovaskular – Vrapimi rrit efikasitetin e zemrës, qarkullimin e gjakut dhe oksigjenimin e trupit, duke ulur rrezikun e goditjeve në tru dhe sëmundjeve të zemrës.
Ulja e Inflamacionit Kronik – Aktiviteti fizik ul nivelet e proteinës C-reaktive (CRP), e cila lidhet me plakjen dhe shumë sëmundje.
Përmirësimi i Funksionit Mitokondrial – Mitokondritë janë “centralet energjetike” të qelizave, dhe vrapimi ndihmon në ruajtjen e funksionit të tyre.
Balancimi i Hormonit të Stresit – Vrapimi ul kortizolin, hormoni i stresit, i cili, nëse qëndron i lartë për një kohë të gjatë, përshpejton plakjen dhe shkakton probleme shëndetësore.
Mbrojtja e Trurit dhe Kujtesës – Aktiviteti fizik stimulon faktorin neurotrofik të trurit (BDNF), një proteinë e rëndësishme për kujtesën dhe funksionin njohës.
Ndërsa edhe ushtrime të tjera si çiklizmi, noti dhe stërvitja me pesha kanë përfitime për shëndetin, studimi tregon se vrapimi ofron një nga ndikimet më të mëdha në ngadalësimin e plakjes biologjike.
Personat që vraponin të paktën 150-200 minuta në javë kishin qeliza biologjikisht më të reja sesa ata që nuk ushtronin fare. Nga ana tjetër, aktivitetet me ndikim të ulët, si ecja e zakonshme, ndonëse të dobishme, nuk patën të njëjtin efekt të fuqishëm sa vrapimi në ngadalësimin e plakjes.
Nëse dëshironi të ngadalësoni plakjen dhe të përmirësoni shëndetin tuaj, ekspertët rekomandojnë këtë plan javor:
Vraponi 5 herë në javë për 30-40 minuta me një ritëm të moderuar.
Mbani një ritëm të zemrës 60-70% të maksimumit për përfitime më të mira.
Përfshini stërvitje me intervale (HIIT running) 1-2 herë në javë për të forcuar sistemin kardiovaskular.
Konsumoni ushqime të pasura me lëndë ushqyese dhe qëndroni të hidratuar për rikuperim më të shpejtë.
Shmangni stërvitjen e tepërt, pasi stresi i madh fizik mund të rrisë oksidimin qelizor, i cili përshpejton plakjen.
Me rritjen e kërkimeve mbi jetëgjatësinë, ky studim tregon se zgjedhjet tona të përditshme kanë një ndikim të madh në plakje. Ndërsa shumë njerëz shpenzojnë mijëra euro për trajtimet anti-plakje, vrapimi mbetet një nga mënyrat më efektive, natyrale dhe falas për të ruajtur rininë.
Pra, nëse kërkoni një mënyrë të thjeshtë dhe të provuar shkencërisht për të qenë më i ri për më gjatë, thjesht lidhni atletet dhe dilni për vrap!
Fakte Interesante sjell fakte unike, lajme të fundit dhe histori të pazakonta për audiencën shqiptare. Shfletoni për përmbajtje argëtuese, edukative dhe lajme të rëndësishme nga bota!
© 2025 Fakte Interesante